एन्फा नेतृत्वको अक्षमताले ‘रमिता’ बनेको अल्मुताइरी–नेम्वाङ विवाद

लेख-विश्लेषण

दीप सुवेदी बिहीबार, भदौ १०, २०७८ २१:१९

राजनीति र अहिलेको खेल संरचनालाई छिचोल्ने हो भने नेपाली फुटबल कुनै पहाड भन्दा कम लाग्दैन। जसलाई पछिल्लो समय छिचोल्ने प्रयास गरेका थिए, कुवेती प्रशिक्षक अब्दुल्लाह अल्मुताइरीले।

गत वर्षको अन्त्यतिर कतार फुटबल संघको सहयोगमा नेपाली राष्ट्रिय फुटबल टोलीलाई प्रशिक्षण दिन आएका अल्मुताइरीलाई सुरुदेखि नै नेपाली फुटबल राजनीतिसँग जोडिएका केही ‘खेलाडी’ अर्थात् स्वार्थ समूहले विवादमा तान्ने कोसिस गरेका थिए। तर, प्रतिकूल अवस्थामा पनि उनले विश्वकप छनोट खेलमा नेपालको प्रदर्शनको स्तर खस्कन दिएनन्।

उनको आगमनसँगै नेपाली स्ट्राइकरलाई ‘गोल हान्न नसक्ने’ भनेर लाग्दै आएको 'दाग’ केही हदसम्म मेटिएको थियो। उनको नेतृत्वमा ४ खेल खेल्ने क्रममा नेपालको प्रदर्शन सुधारिएको देखेपछि नेपाली फुटबलको सर्वोच्च निकाय, अखिल नेपाल फुटबल संघ (एन्फा) ले पनि उनको सम्झौता अवधि बढाएको थियो।

तर, करिब ५ महिना नेपाली फुटबललाई प्रशिक्षण दिने क्रममा उनी विवादको भूमरीमा परिरहे। उनलाई पहिले फुटबल नै खेलाउन नआउने प्रशिक्षक भएको आरोप लगाउने एउटा झुण्ड थियो। तर, विश्वकप छनोटमा नेपालको सुधारिएको प्रदर्शनपछि उनीविरुद्धको यो आरोप मत्थर भयो।

त्यसपछि उनलाई मैदानभित्रको गतिविधिमा होइन, मैदानबाहिरको गतिविधिमा तान्ने काम भयो। उनको फुटबल खेलाउने शैलीको होइन, चुरोट पिउने शैलीको विरोध भयो।

मैदान बाहिरको यही शैलीका कारण अल्मुताइरी यतिबेला विवादमा तानिएका छन् भने एन्फाको समग्र नेतृत्व त्यसमा 'नालायक' देखिएको छ।

मैदानबाहिरको कुरामा आफूलाई बारम्बार विवादमा तान्ने काम भएपछि अल्मुताइरीले सामाजिक सञ्जालमा एन्फाका वरिष्ठ उपाध्यक्ष पंकज नेम्वाङलाई मेन्सन गर्दै आफूले प्रशिक्षकबाट राजीनामा गर्न लागेको घोषणा गरे।

त्यतिबेला कतार दूतावासको पहलमा उनलाई राजीनामा गर्नबाट रोकिएको थियो। दूतावासको पहलमा एन्फाका शीर्ष पदाधिकारी, प्रशिक्षक अल्मुताइरी र नेम्वाङसहित तीनै पक्षलाई एकै ठाउँ राखेर समस्याको समाधान निकाल्न खोजिएको थियो।

नेम्वाङले बैठकभन्दा एक दिनअघि कतारी राजदूतले राखेको प्रस्तावलाई स्वीकार गर्दै बैठकमा उपस्थित हुने जानकारी दिएका थिए। तर, भोलिपल्ट सम्पर्कबिहिन बनेका नेम्वाङले कतारी राजदूतको ‘मानमर्दन’ गरे।

नेम्वाङको यो हर्कतबाट कतारी राजदूत दुःखी बने। उनले यसलाई आफूप्रति लक्षित नभइ कतार सरकारलाई होच्च्याउने घटनाको रुपमा लिए।

कामको व्यस्तताले कतारी राजदूत स्वदेश फर्किएको बेला नेम्वाङको आग्रहमा नेपाल घोडचडी संघका अध्यक्ष रविराज कर्णिकारले प्रशिक्षक अल्मुताइरी र नेम्वाङबीच पुनः वार्ता गराएका थिए। पहिलो वार्ता गराउन पनि कर्णिकारको भूमिका महत्वपूर्ण थियो।

नेम्वाङले आफूलाई अनादर गरेपनि कतारी राजदूतले प्रशिक्षक र वरिष्ठ उपाध्यक्षबीचको विवाद मिल्छ भने किन पछि हट्ने भन्दै कर्णिकारलाई फोनमार्फत् वार्ता सम्पन्न गराउने ‘अथोरिटी’ दिएका थिए।

ठमेलमा भएको वार्तामा दुवै पक्षले एकअर्काको सम्मान गर्ने र विवादभन्दा पनि मिलेर नेपाली फुटबलको विकासमा अगाडि लैजाने सहमति बनेको थियो। वार्तामा दुवै पक्षले आफूहरु मिलेको सन्देशसहितको विज्ञप्ती सार्वजनिक गर्ने वचनवद्धता प्रकट गरेका थिए।

तर, प्रशिक्षक अल्मुताइरी राष्ट्रिय टोलीको अभ्यासका लागि पोखरा उडेपछि घटनाक्रममा नयाँ ‘ट्विस्ट’ आयो। उनले एक दुई दिन भन्दै कर्णिकारलाई झुलाइरहे। यसैबीच विवाद समाधानका लागि भन्दै एन्फाले राष्ट्रिय खेलकुद परिषद् (राखेप)लाई छानबिन गर्ने अधिकार प्रत्यायोजन गर्‍यो।

अल्मुताइरी राखेपको छानबनिको रिपोर्ट आफ्नो पक्षमा आउनेमा ढुक्क थिए। सम्भवतः एन्फा पदाधिकारीले उनलाई आश्वस्त पनि तुल्याएका थिए। तर, बुधबार राखेपले छानबिन कमिटीको रिपोर्ट सार्वजनिक गर्ने क्रममा अल्मुताइरीलाई आचरण सुधार गर्न सुझाव दियो।

छानबिन कमिटीको रिपोर्ट सार्वजनिक भएपछि अल्मुताइरीले ‘आएम आउट, लेट्स डु वर्क पोलिटिक्स ...’ भन्दै सोसल मिडियामा एउटा सन्देश पोस्ट गरे। उनको यो सन्देशले उनी कुनै पनि बेला प्रशिक्षक पद त्यागेर फर्किने सम्भावना बढेको छ।

कतारी राजदूतको आग्रहमा दोस्रोपल्ट भएको वार्ता सहमतिमा टुंगिएपनि अल्मुताइरीले हस्ताक्षर नगर्दा यो परिस्थिति निर्माण भयो।

एन्फा नेतृत्वको अक्षमता
प्रशिक्षक अल्मुताइरी र एन्फाका वरिष्ठ उपाध्यक्ष नेम्वाङबीचको लफडामा एन्फा नेतृत्वको भूमिकालाई लिएर पनि शंका गर्ने अनेकौ ठाँउ देखिन्छन्। नेम्वाङ र अल्मुताइरीबीचको सम्बन्धको तितोमिठो कडी एन्फा नेतृत्वलाई पहिले नै थाहा नभएको होइन। आफै वरिष्ठ उपाध्यक्ष भएर प्रशिक्षकविरुद्ध आउने समाचार लाइक गर्ने, शेयर गर्ने जस्ता कार्यले प्रतिशक्षकप्रति नेम्वाङको नजरिया ठिक थिएन भन्ने एन्फाका पदाधिकारीहरुलाई जानकारी थियो।

अझ, प्रशिक्षकको खेलाउने योग्यता भन्दा पनि व्यक्तिगत चरित्रको विषयमा प्रश्न उठाउने खेल पत्रकारहरु प्रायः नेम्वाङको कार्यकक्षमा देखिनु संयोग मात्र थिएन। यति हुँदाहुँदै पनि फुटबलभित्रको विवाद खेलकुद मन्त्रालय हुँदै राखेपमा छानबिनका लागि पठाउनु एन्फा नेतृत्वको सबैभन्दा ठूलो कमजोरी थियो

सामाजिक सञ्जालमा लेखिएको विषयलाई ठूलो ‘इस्यु' बनाएर, आफूले छलफल तथा सहमतिमा टुंग्याउनै नसक्ने गरी मन्त्रालय पठाउनुले एन्फा नेतृत्वको नालायकी उदांगो भयो। यसले वर्तमान एन्फा नेतृत्वको हविगत दर्शाउँछ।

त्यसैले हुनसक्छ, राखेपको छानबिन कमिटीको रिपोर्टमा पनि एन्फा नेतृत्वलाई नसिहत दिइएको छ– आपसी विवाद कि घरमा सुल्झाउनू, नभए राखेपमा ल्याउनू भनेर। यसको स्पष्ट अर्थ हो, विवाद जति बढायो, बदनामी एन्फा नेतृत्वकै हुन्छ।

राखेपलाई पनि यो कुराको हेक्का नभएको होइन। संयमित स्वभावका सदस्य सचिव रमेश सिलवालसमेत विवादले अर्को रुप लिनेबारे जानकार थिए। उनले आफ्नो विवाद आफैं हल गर्न पहलसमेत नगरेका होइनन्। गत बिहीबार ललितपुरस्थित एक होटलमा उक्त विवाद सुल्झाउन गरिएको छलफलमा एन्फाबाट अध्यक्ष कर्माछिरिङ शेर्पा, महासचिव इन्द्रमान तुलाधरसहित अन्य दुई उपाध्यक्ष कृष्णबहादुर थापा, वीरबहादुर थापा, एन्फा सदस्यसमेत रहेका राष्ट्रिय टोलीका व्यवस्थापक मधुसुदन उपाध्याय सहभागी थिए।

यता, राखेपको तर्फबाट सदस्यसचिव सिलवाल, संयोजक पुरेन्द्रविक्रम लाखे, समितिका अन्य तीन सदस्य सहभागी थिए।

करिब तीन घण्टा छलफल चले पनि त्यसले कुनै निष्कर्ष निकाल्न सकेन। ‘आफ्नो घरमा लागेको आगोले छिमेकीको घरलाई पनि हानी गर्ने निश्चित थियो। यहीकारण हामीले विवाद मिलाउन पहल गरेका थियौं। प्रशिक्षक राख्ने कि नराख्ने भन्दा एन्फा अध्यक्षले राख्ने भन्नुभयो। त्यसो भए विवाद सुल्झाउनुस् भन्दा होइन, हामीलाई प्रतिवेदन चाहिन्छ भन्नुभयो,’ सदस्यसचिव सिलवालले भने।

उनी शेर्पा र तुलाधरको फट्याइँकै कारण विवाद लम्बिएको र फरक नतिजा आएको दाबी गर्छन्।

‘विवाद मिलाउँदै जाँदा कुरा सरीमा अड्किएको थियो। वरिष्ठ उपाध्यक्षले मेरो मान–मर्यादामा दाग लाग्यो, ‘सरी’ माग्न लगाइदिनु भनेकाले मैले आग्रह गर्दा महासचिव तुलाधरले ‘उहाँले सरी भन्नुहुन्न त्यसैले म सक्दिनँ’ भन्नुभयो। त्यसपछि एन्फा अध्यक्षलाई यसबारेमा प्रशिक्षकलाई एक पत्र काटिदिनुस् भन्दा म पनि गर्न सक्दिनँ भन्नुभयो। माफी माग्नु नमाग्नु आफ्नो ठाउँमा थियो। तर, एन्फा नै यो विवाद समाधान गर्ने मुडमा देखिएन। यो फट्याइ जस्तै हो’, सदस्य सचिव सिलवालले भने।

नेपाललाइभमा प्रकाशित सामग्रीबारे कुनै गुनासो, सूचना तथा सुझाव भए हामीलाई nepallivenews@gmail.com मा पठाउनु होला।