काठमाडौं– गत जेठ १९ गते आफ्नै कार्यालयकी महिला सहायक हवल्दारलाई यौन दुर्व्यवहार गरेको आरोपमा नेपाल प्रहरीका एसएसपी योगन्द्रबहादुर पाल अहिले निलम्बनमा छन्।
सुदूरपश्चिमको महेन्द्रनगरस्थित प्रहरी कार्यालयमा कार्यरत एसएसपी पालले बिदा मागेकी एक महिला सहायक हवल्दारलाई यौन दुर्व्यवहार गरेका थिए। महिला हवल्दार घर बिदा स्वीकृत गराएर बिदामा जान लागेकी थिइन्। बिदा स्वीकृत गरेर कार्यालय प्रमुख रहेका एसएसपी पाललाई जानकारी गराइएको थियो।
त्यसपछि एसएसपी पालले सञ्चार सेटमै ती महिला हवल्दारलाई आफूलाई भेट्न पठाइदिनु भन्दै आदेश दिएका थिए। एसएसपी पालको आदेशपछि ती महिला एसएसपी बसेको क्वार्टरमा पुगिन्। क्वार्टरमा एसएसपीले महिला हवल्दारलाई भने, ‘तिमी मलाई मन पर्यो, आज गुड फ्राइडे मनाऔं।’
एसएसपीले यस्तो प्रस्ताव गरेपछि चकित बनेकी ती महिलाले प्रतिवाद गर्दै घटनाबारे ड्युटी अफिसरलाई जानकारी गराएकी थिइन्। पछि उनले प्रदेश प्रहरी कार्यालयमा उजुरी हालेपछि घटनाकाे छानबिन सुरु भयो।
एसपी श्यामसिंह चौधरीको नेतृत्वको समितिले एसएसपी पाललाई दोषी देखाएपछि उनलाई निलम्बन गरिएको छ। जेठ ३२ गतेदेखि लागू हुनेगरी निलम्बन गरिएको नेपाल प्रहरीका प्रवक्ता तथा डीआईजी कुवेर कडायतले नेपाल लाइभलाई जानकारी दिए।
‘एसपी चौधरीको प्रतिवेदनको आधारमा निलम्बन गरिएको छ। थप कारबाहीका लागि अब समिति बन्छ। समितिले जे सिफारिस गर्छ सोही अनुसार कारबाही हुन्छ। विभागीय कारबाही सिफारिस गरे सोही अनुसार हुन्छ। फौजदारी कारबाहीको सिफारिस गरे सोही अनुसार कारबाही हुन्छ’, डीआईजी कडायतले भने।
यो घटनाले मुलुकका आम नागरिकको शान्ति सुरक्षाको जिम्मा लिएको प्रहरीकै फर्स्ट क्लास अफिसरबाटै ब्यारेकमै रहेका महिला प्रहरी समेत असुरक्षित रहेको संकेत देखाएको छ। एसएसपी पाल मात्रै होइन सुरक्षाकर्मीबाटै यौन हिंसा हुने गरेका घटनाहरु यसअघि पनि सार्वजनिक हुँदै आएका छन्।
आफ्नै कार्यालयका महिला सुरक्षाकर्मीदेखि अन्य महिलाहरुमाथि यौन दुर्व्यवहारदेखि बलात्कारसम्म गरेको आरोप सुरक्षाकर्मीहरुलाई लाग्दै आएको छ। तर, प्रहरी प्रधान कार्यालय भने महिला तथा यौन हिंसामा ‘जिरो टोलरेन्स’ अनुसार कााम गरिएको बताउँदै आएको छ।
प्रहरी प्रवक्ता कडायतले पनि यौन दुर्व्यवहारजस्तो गम्भीर आरोप लागेकाहरुलाई छानबिन गरी कडा कारबाही गरिँदै आएको बताए। त्यसो त आईजीमा बढुवा भएलगत्तै वसन्तबहादुर कुँवरले पनि आन्तरिक शुद्धीकरणमा विशेष जोड दिने बताएका थिए। कुँवरले भनेका थिए, ‘संगठनको आन्तरिक शुद्धीकरण मेरो कार्यकालको पहिलो र मूल प्राथमिकता हो।’
सुरक्षाकर्मीमाथि लागेका गम्भीर आरोपका केही घटनाहरु
एसएसपी राकेश सिंह– आफू मातहतकै महिला प्रहरीलाई यौन प्रस्ताव
नेपाल प्रहरीको विधि विज्ञान प्रयोगशालामा कार्यरत रहेका एसएसपी राकेश सिंहमाथि पनि गम्भीर यौन आरोप लागेको थियो। उनी माथि आफ्नै कार्यालयकी एक महिला जवानमाथि बलात्कार गरेको गम्भीर आरोप लागेको थियो।
एसएसपी सिंहले ती महिला कर्मचारीसँग यौन प्रस्ताव गरेको अडिओसमेत नेपाल लाइभले यसअघि नै प्रकाशित गरेको थियो। त्यति हुँदासमेत उनीमाथि कारबाही भएन। २०७५ साउनमा एसएसपी सिंहलाई कारबाही गर्न भन्दै हेडक्वार्टरमा उजुरीको पत्र पुगेको थियो।
महिला प्रहरीलाई ढोके राखेर शारीरिक सम्बन्ध राख्नलाई करकाप गर्दै आएको र नमानेमा सरुवा गर्ने धम्की दिने गरेको उक्त उजुरीपत्रमासमेत उल्लेख गरिएको थियो।
उनीमाथि आरोप लागेका बेला सिंह एसपी थिए। कारबाही हुनुको साटो उनी बढुवा हुँदै एसएसपी भए। उजुरीको पाँच वर्ष बित्दा समेत एसएसपी सिंहमाथि कारबाही भएको छैन।
एसएसपी सौरभ राणा– आरोप लागेको समयमा काठमाडौं रहेको खुलेपछि उन्मुक्ति
२०७६ माघ १७ गते तत्कालीन संघीय प्रहरी कार्यालय धरानका एसएसपी सौरभ राणामाथि पनि बलात्कारको गम्भीर आरोप लगाउँदै उजुरी नै दर्ता भयो। एक महिलाले एसएसपी राणाले आफूमाथि बलात्कार गरेको भन्दै जिल्ला प्रहरी कार्यालय सुनसरीमा उजुरी दर्ता गराएकी थिइन्।
त्यसपछि प्रहरीले उजुरीकर्ता महिलाको विपी कोइराला स्वास्थ्य विज्ञान प्रतिष्ठान धरानमा स्वास्थ्य परीक्षण गराएको थियो। सँगै महिलाको बयान लिने र घटनास्थल मुचुल्काको काम पनि गरिएको थियो।
उजुरीको भोलिपल्ट माघ १८ गते एसएसपी राणालाई पक्राउ पनि गरियो। तर जुन मिति र स्थानमा आफूमाथि बलात्कार भएको भन्दै ती महिलाले जाहेरीमा उल्लेख गरेकी थिइन्। त्यसदिन एसएसपी राणा धरान नभएर मोबाइल लोकेशन अनुसार काठमाडौं देखिएको भन्दै पछि एसएसपी राणाले उन्मुक्ति पाएका थिए।
एसएसपी राजेन्द्र अधिकारी– पुर्पक्षमा जेल, फैसलामा निर्दोष
सशस्त्र प्रहरी बलका एसएसपी राजेन्द्र अधिकारीमाथि पनि बलात्कारको गम्भीर आरोप लागेको थियो। उनलाई पुर्पक्षका लागि अदालतले थुनामासमेत पठाएको थियो। पछि फैसला आउँदा भने एसएसपी अधिकारीले सफाइ पाए।
सशस्त्र प्रहरी बल हुल तथा दंगा व्यवस्थापन शिक्षालय लामापाटन पोखराका प्रमुख रहेका बेला एसएसपी अधिकारीमाथि २०७७ असारमा बलात्कार उजुरी परेको थियो। उजुरीपछि असार ३१ गते जिल्ला प्रहरी कार्यालय कास्कीको टोलीले एसएसपी अधिकारीलाई पक्राउ गरेर बलात्कारको मुद्दा चलाएको थियो। पछि एसएसपी अधिकारीले सफाइ पाएका थिए। अहिले उनी अवकाशमा गइसकेका छन्।
डीएसपी राजकुमार खिउजु– प्रहरी रिपोर्ट बनाउन आएकी महिलामाथि बलात्कारको आरोप
नेपाल प्रहरीका डीएसपी राजकुमार खिउजु त बलात्कार आरोपमा एक वर्षसम्म जेलमै बसे। प्रहरी वृत्त चापागाउँको प्रमुख भएको बेला डीएसपी खिउजुले एक महिलालाई बलात्कार गरेको भन्दै उजुरी परेको थियो।
उजुरी परेपछि २०७६ फागुन २१ गते जिल्ला प्रहरी परिसर ललितपुरले डीएसपी खिउजुलाई पक्राउ गरेको थियो। उनी सेवामा रहँदा बलात्कार गरेको भन्दै उनी अवकाशमा गएपछि एक महिलाले उजुरी दिएकी थिइन्। प्रहरी रिपोर्ट बनाउन भनेर प्रहरी वृत्त चापागाँउमा सोधपुछ गर्न गएकी ती महिलालाई डीएसपी खिउजुले दबाब र प्रभावमा पारेर बलात्कार गरेको भन्दै उजुरी हालिएको थियो।
त्यसपछि प्रहरीले उनलाई पक्राउ परेर बलात्कारको कसुरमा मुद्दा चलाएको थियो। उनी पुर्पक्षका लागि जेल समेत चलान भएका थिए। एक वर्ष जेल बसेपछि जिल्ला अदालत ललितपुरका न्यायाधीश देवकुमार गिरीले २०७८ वैशाख ९ गते उनलाई आरोपबाट सफाइ दिए।
इन्सपेक्टर अपूर्व ढुंगाना–आफू माहतकै महिला प्रहरीमाथि कार्यकक्षमै बलात्कारको प्रयास
बलात्कार प्रयासको आरोमा नेपाल प्रहरीका इन्सपेक्टर अपूर्व ढुंगाना अहिले धादिङ जेलमा छन्। २०७९ कात्तिक १५ गते धादिङ जिल्ला न्यायाधीश स्वीकृति पराजुलीको एकल इजलासले उनलाई पुर्पक्षका लागि जेल चलानको आदेश दिएको थियो।
इलाका प्रहरी कार्यालय खानीखोलाका प्रमुखसमेत रहेका ढुंगानाले आफ्नै ब्यारेकमा महिला प्रहरी कर्मचारीलाई बलात्कारको प्रयास गरेको आरोप लागेको थियो।
महिला प्रहरीले आफूमाथि बलात्कार प्रयास भएको भन्दै जाहेरी दिएपछि उनलाई हिरासतमा लिएर जिल्ला प्रहरी कार्यालय धादिङले अनुसन्धान अघि बढाएको थियो। त्यसपछि २०७९ असोज ५ गते उनी पक्राउ परेका थिए।
नेपाललाइभमा प्रकाशित सामग्रीबारे कुनै गुनासो,
सूचना तथा सुझाव भए हामीलाई nepallivenews@gmail.com मा
पठाउनु होला।
-1749367495.jpg)
