काठमाडौं– प्रत्येक २ वर्षमा हुनुपर्ने त्रिभुवन विश्वविद्यालय अन्तर्गतका आंगिक क्याम्पसहरुको स्ववियु निर्वाचन २०६५ सालयता हुन सकेको छैन। गत सातादेखि भने त्रिविले स्ववियु निर्वाचनबारे चासो देखाएको छ।
त्रिविले विद्यार्थी संगठनहरुसँग स्ववियु निर्वाचनबारे छलफल समेत गरेको छ। विद्यार्थी संगठनहरु पनि अब भने स्ववियु निर्वाचन हुनैपर्नेमा एकमत देखिएका छन्।
नेपालको सबैभन्दा पुरानो विश्वविद्यालय त्रिवि अन्तर्गत देशभर ६२ वटा आंगिक क्याम्पस रहेका छन् भने सामुदायिक र निजी गरी १ हजार ४० वटा क्याम्पसले सम्बन्धन प्राप्त गरेका छन्।
कस्तो छ त्रिविको तयारी?
विभिन्न विद्यार्थी संगठनहरुको मागअनुसार त्रिवि खेलकुद निर्देशनालयले गत साता सोमबार विद्यार्थी संगठनहरुसँग स्ववियु निर्वाचनबारे छलफल गर्यो।
त्रिविको क्यालेण्डर अनुसार आगामी फागुन १४ गते स्ववियु निर्वाचन गर्ने भनिए पनि फागुन २८ गते निर्वाचन गर्नेबारे प्रस्ताव गरिएको त्रिवि खेलकुद निर्देशनालयका पूर्व कार्यकारी निर्देशक प्राध्यापक गंगाबहादुर थापा मगरले जानकारी दिए।
प्राध्यापक थापा मगरले विभिन्न संकायका डिनहरुको सुझावका आधारमा फागुन २८ गते स्ववियु निर्वाचन गर्नेबारे छलफल भएको नेपाल लाइभलाई बताए। उनले संयुक्त विद्यार्थी संगठनहरुबीच भएको छलफलपश्चात् त्रिवि पदाधिकारीको बैठकमार्फत त्रिवि कार्यकारी परिषदमा पेस गर्ने निर्णय भएको जानकारी दिए।
माघ २२ गतेसम्म विद्यार्थी भर्ना र मध्य चैतमा विभिन्न तहको परीक्षा हुने भएकाले त्रिविले फागुन २८ गतेका लागि स्ववियु निर्वाचनको प्रस्ताव गरेको जनाइएको छ।
स्ववियु निर्वाचन नहुँदा त्रिविको प्रशासनिकदेखि नीतिगत कामहरु समेत प्रभावित भइरहेको पूर्व कार्यकारी निर्देशक कार्कीले बताए। स्ववियु क्याम्पसको पदेन सदस्य हुने, त्रिविको सभामा दुई जना सदस्य रहने भएकाले नीति निर्माणदेखि छात्रवृत्ति वितरण लगायतका थुप्रै काम कारबाहीमा समस्या हुने गरेको उनको अनुभव छ।
विद्यार्थी संगठन उत्साहित
त्रिविले स्ववियु निर्वाचनमा सक्रियता देखाएसँगै विश्वविद्यालयमा चहलहपल बढेको छ। लामो समयदेखि हुन नसकेको स्ववियु निर्वाचन हुने भएपछि विद्यार्थी संगठनहरुले आफू निकट विद्यार्थीहरुलाई विभिन्न संकायमा भर्ना गर्न थालेका छन् भने विद्यार्थी पनि उत्साहित देखिएका छन्।
स्ववियु हुँदा विश्वविद्यालयमा स्वार्थी समूहहरु नियन्त्रण हुन्छन्ः अनेरास्ववियु
अनेरास्ववियु त्रिविका अध्यक्ष शम्भु भट्टले त्रिविका पदाधिकारी र अहिलेको सरकारसँग जसरी भए पनि स्ववियु निर्वाचन गर्नका लागि अनेरास्ववियुले माग गरेको बताए। अब कुनै पनि बहानामा स्ववियु निर्वाचन सार्न नहुने बताउँदै उनले भने, 'यदि स्ववियु निर्वाचन गराउन सकेनौं भने त्रिविको छविमा नै आँच आउँछ।'
स्ववियु निर्वाचन नभएकै कारण त्रिविको स्टाटस खस्किँदै गइरहेको उनको दावो छ। ‘स्ववियु नभएकै कारण निहित स्वार्थपूर्तिका लागि त्रिविलाई घेराबन्दीमा पारिएको छ। तालाबन्दी जस्ता कामहरु भइरहेका छन्,' उनले भने।
सबै विद्यार्थी संगठनलाई स्ववियु निर्वाचनमा एकमत हुन आग्रह गर्दै भट्टले निर्वाचनका लागि उपकुलपतिलाई ज्ञापन समेत बुझाएको जानकारी दिए।
स्ववियु नहुँदा त्रिविमा एक वर्षमा तीन सय दिन तालाबन्दी भएको बताउँदै उनले त्रिविका पदाधिकारीहरु समेत मनोमानी तरिकाले चल्ने गरेको आरोप लगाए।
भट्टले भने, 'स्ववियु नहुँदा त्रिविमा कमाइ खाने समूह सक्रिय भएका छन्। स्ववियुको निर्वाचन भएपछि त्यस्ता अराजक समूहहरु निस्तेज हुनेछ र विद्यार्थीका जायज माग सम्बोधन हुनेछ।'
नेविसंघमा लफडा, सभापति शेर्पाले विश्वविद्यालय नबुझेको आरोप
नेविसंघका नेता योगेन्द्र रावल स्ववियु निर्वाचन विद्यार्थी राजनीति गर्ने हजारौं विद्यार्थीका निम्ति उत्सव भएको बताउँछन्। विश्वविद्यालयमा विभिन्न समयमा स्ववियु निर्वाचनबारे तयारी हुने र अन्तिममा स्थगित हुने गरेकोप्रति चिन्ता व्यक्त गर्दै उनले त्रिवि पदाधिकारीहरुका कारण स्ववियु निर्वाचन स्थगित हुँदै गरेको आरोप लगाए।
रावलले विश्वविद्यालयप्रति नेविसंघका केन्द्रीय सभापति डुजाङ शेर्पा संवेदनशील नभएको आरोप समेत लगाए। सभापति शेर्पाले विश्वविद्यालय नपढेको र विश्वविद्यालय नबुझेको दावी समेत रावलले गरे।
लामो समयसम्म विश्वविद्यालयका समिति रिक्त राखेकोप्रति आक्रोश व्यक्त गर्दै उनले समिति रिक्त हुँदा विद्यार्थीका दिनहुँ आइपर्ने कामकाज प्रभावित हुने गरेको गुनासो गरे। सभापति नै संगठनप्रति चिन्तित नभएकोले स्ववियु निर्वाचन प्रभावित हुने आशंका रावलले गरे।
विश्व विद्यालयमा बारम्बार प्रश्नपत्र दोहोरिने, बाहिरिने, बेचबिखन हुने गरेकोप्रति चिन्ता व्यक्त गर्दै रावलले ती कुरा सुधार गर्नका लागि पनि स्ववियुको विकल्प नरहेको बताए। उनले त्रिविको क्यालेन्डर लागू गर्नुपर्ने र कुनै पनि बहानामा स्ववियु निर्वाचन नरोक्न त्रिवि पदाधिकारीलाई अनुरोध गरे।
बेथिति नियन्त्रण गर्ने एस निकट विद्यार्थी संगठनको अजेण्डा
नेकपा समाजवादी पार्टी (एस) निकट अनेरास्ववियु त्रिविका नेता प्रेम विकले त्रिभुवन विश्वविद्यालयमा विद्यार्थीका नाममा हुने गुण्डागर्दी र बेथिति रोक्न पनि स्ववियु निर्वाचन हुनुपर्नेमा जोड दिए।
'स्ववियुका बारेमा हामीले विद्यार्थी कल्याण र त्रिविका जिम्मेवार पदाधिकारीहरुसँग छलफल गरेका छौं,' उनले भने, ‘फागुन १४ गते गर्ने त्रिविको कार्यातालिका भए पनि फागुन २८ गते गर्ने गरी छलफल भएको छ। केही दिन मिति तलमाथि भए पनि फागुन भित्रै स्ववियु हुनुपर्छ भन्ने हाम्रो माग छ।’
विकले अनेरास्ववियुका साथीहरु उत्साहित भएर स्ववियुको नेतृत्वबारे तीव्र छलफल चलाइरहेको बताए। २०६५ सालदेखि स्ववियु निर्वाचन हुन नसक्दा विश्वविद्यालयमा बेथिति मौलाएको उनको भनाइ छ। प्रशासनिक र शैक्षिक रुपमा हुने गरेका विकृति, विसंगतिका विषयमा खबरदारी गर्ने लगायतका मुद्दा लिएर नेकपा एस निकट विद्यार्थी संगठन स्ववियुमा जाने उनले बताए।
शैक्षिक र प्रशासनिक सुधार हुनुपर्छः अखिल क्रान्तिकारी
विश्वविद्यालयमा देखिएका राजनीतिकदेखि प्रशासनिक समस्याहरु समाधान गर्न स्ववियु निर्वाचन आवश्यक रहेको त्रिवि अनेरास्ववियु क्रान्तिकारीका अध्यक्ष प्रदीप भट्ले बताए। उनले विश्वविखद्यालयमा व्याप्त राजनीतिक, शैक्षिक, भौतिक, आर्थिक र पाठ्यक्रम लगायतका समस्याको समाधान गर्न पनि स्ववियु अनिवार्य भएको उनको भनाइ छ।
‘शिक्षा क्षेत्रमा विकराल अवस्था सिर्जना भएको छ। राज्यले छुट्याउने बजेट अपुग छ। विद्यार्थीको प्रतिनिधिमुलक संस्था आयो भने देशभरका विद्यार्थीका साझा समस्याहरु समाधान गर्न सकिन्छ,’ भट्टले भने।
नेपाललाइभमा प्रकाशित सामग्रीबारे कुनै गुनासो,
सूचना तथा सुझाव भए हामीलाई nepallivenews@gmail.com मा
पठाउनु होला।
