उपराष्ट्रपति निर्वाचनसँगै मधेस राजनीतिमा ध्रुवीकरणको सुरुवात

राजनीति

नवीन झा आइतबार, फागुन २८, २०७९ १४:२४

काठमाडौं– उपराष्ट्रपतिका लागि उम्मेदवारी मनोनयन दर्तासँगै मधेस राजनीतिमा ध्रुवीकरण सुरु भएको छ। हाल केन्द्रदेखि मधेस प्रदेशसम्म एउटै सत्ता–समीकरणमा रहेका जसपा, जनमत, लोसपा र नागरिक उन्मुक्ति पार्टीले उपराष्ट्रपति निर्वाचनमा अलग–अलग उम्मेदवारी दिएपछि मधेस राजनीतिमा ध्रुवीकरण देखिएको हो।

जसपाले रामसहाय यादव र प्रमिलाकुमारी यादव गरी दुई जनाको उम्मेदवारी दर्ता गराएको छ भने जनमत पार्टीले ममता झाको उम्मेदवारी दर्ता गराएको छ। जसपाले आफ्ना उम्मेदवारलाई सत्तारुढ दलहरु नेपाली कांग्रेस, माओवादी र नेकपा एसको समर्थन रहेको दाबी गरेको छ भने जनमत पार्टीले लोसपा र उन्मुक्ति पार्टीको समर्थनमा उम्मेदवारी दर्ता गराएका छन्।

उम्मेदवारी दर्तापछि शनिबार साँझ नै जनमत, लोसपा र उन्मुक्ति पार्टीले कार्यगत एकता गर्ने समझदारी समेत सार्वजनिक गरेका छन्। तीन वटै पार्टीका अध्यक्षहरुले संयुक्त रुपमा हस्ताक्षर गर्दै वक्तव्य जारी गरी आपसमा कार्यगत एकता गर्दै आपसी समझदारीमा अगाडि बढ्ने प्रतिवद्धता जनाएका छन्।

रोचक त के छ भने, यी तीन दलको मोर्चाबन्दीलाई मधेसमा उपेन्द्र यादव नेतृत्वको जसपा विरुद्ध मोर्चाबन्दीको रुपमा हेरिएको छ। यद्यपि, मधेस प्रदेशमा जसपाकै नेतृत्वका सरकारमा जनमत पार्टी सहभागी छ भने लोसपाले समर्थन गरेको छ।

गएको ४ मंसिरमा सम्पन्न संघ र प्रदेशको निर्वाचनबाट पहिलो पटक संसदीय राजनीतिमा उदाएका जनमत पार्टीका अध्यक्ष सिके राउतले सुरुदेखि नै जसपा अध्यक्ष उपेन्द्र यादवलाई प्रतिस्पर्धी मान्दै आएका छन्।

४ मंसिरको निर्वाचनमा प्रतिनिधिसभातर्फ राउतले यादवलाई नै सप्तरीबाट पराजित गरेका थिए। पछि राउत र यादव दुवै केन्द्रदेखि प्रदेससम्मको एउटै समीकरणमा बस्न राजी भएका थिए। तर राउत र यादव दुवैले एकअर्कालाई काउन्टर दिँदै राजनीति गर्दै आएका छन्।

मधेस प्रदेशदेखि केन्द्रसम्मको सत्ता साझेदारीमा राउत र यादव दुवैले एकअर्कामा बाझिने गरी यसअघि पनि दावी पेस गरेका थिए । जुन उपराष्ट्रपति निर्वाचनमा आएर आमुने–सामुन्ने नै भएका छन्।

ध्रुवीकरणको संकेत
शनिबार उपराष्ट्रपति निर्वाचनमा सत्तारुढ दलहरु भित्रै रहेका मधेस केन्द्रित दलहरु जसपा र जनमत पार्टीबाट तीन जनाको छुट्टाछुट्टै उम्मेदवारी परेपछि मधेस केन्द्रित राजनीतिमा रहेको असमभदारी पुनः एक पटक छरपष्ट भएको छ। जनमत, लोसपा र उन्मुक्ति पार्टीले कार्यगत एकता गरेपछि मधेस राजनीतिमा एकखालको तरंग नै ल्याइदिएको छ।

लोसपा नेता सवेन्द्रनाथ शुक्लाले तीन दलको बीचमा अब आपसी समझदारीमा अघि बढ्ने सहमति भएको नेपाल लाइभलाई बताए। ‘हामीहरुका मुद्दादेखि विचारसम्म मिल्छ,’ शुक्लाले भने, ‘त्यही भएर उपराष्ट्रपति निर्वाचनदेखि हामी आपसी सहकार्यको बाटोमा अघि बढेका छौं।’

लोसपा, जनमत र उन्मुक्ति पार्टीका नेताहरुले आफूहरुसँग सल्लाह नै नगरी जसपाले उपराष्ट्रपतिमा दाबी गरेको आरोप लगाएका छन् भने जसपाले आफ्नो भागमा परेको उपराष्ट्रपति खोस्न ती दलहरु सक्रिय भएको आरोप अनौपचारिक रुपमा लगाएको छ।

जसपा नेता राजकिशोर यादवले आफ्नो पार्टीले सत्तारुढ दलहरुको आपसी समझदारीमै उपराष्ट्रपति पदमा उम्मेदवारी दर्ता गराएको बताए। निर्वाचन आयोगको पछिल्लो वक्तव्यका कारण दुई वटा उम्मेदवारी दर्ता गराएको र त्यसबारेमा चाँडै टुंगो लाग्ने पनि उनले बताए।

शनिबार बिहान बसेको सत्तारुढ दलहरुको बैठकले जसपा र जनमत दुवैले उपराष्ट्र पदमा दावी गरेपछि बैठक अनिर्णित भएको थियो। त्यसपछि जसपा र जनामत दुवैले आ–आफ्नो पार्टीबाट उम्मेदवारी दर्ता गराएका हुन्। जसपाको उम्मेदवारीमा माओवादी प्रस्तावक र समर्थक देखिन्छ भने जनमतको उम्मेदवारीमा लोसपा र उन्मुक्ति प्रस्तावक तथा समर्थक देखिन्छन्।

पछिल्लो राजनीतिक घटनाक्रम हेर्दा मधेसलाई अधार बनाएर राजनीति गरिरहेका यी दलहरु धुवीकरणको बाटोमा अघि बढेको देखिन्छ।

हुनत मधेस राजनीतिमा सुरुदेखि नै दुई वटा धुव रहँदै आएका छन्। एउटाको नेतृत्वको उपेन्द्र यादवले गरिरहेका छन् भने एउटाको नेतृत्व महन्थ ठाकुरको गर्दै आएका छन्। तर ठाकुरको साथमा सिके राउतदेखि रेशम चौधरी समेत जोडिएका छन्। जसले मधेसमा उपेन्द्र यादवमाथि दबाब बढाउन सक्ने आकलन गर्न थालिएको छ।

नेपाललाइभमा प्रकाशित सामग्रीबारे कुनै गुनासो, सूचना तथा सुझाव भए हामीलाई nepallivenews@gmail.com मा पठाउनु होला।