काठमाडौं- नेपाल प्रहरीमा रिक्त रहेका चार अतिरिक्त महानिरीक्षक (एआईजी) बढुवा निकै पेचिलो बनेको छ। साउन २० गतेदेखि रिक्त हुन थालेको एआईजी पद कात्तिक २३ गतेसम्म आइपुग्दा रिक्त एआईजीको संख्या ४ पुगेको छ।
रिक्त रहेको एआईजीको दरबन्दी एक महिनादेखि चार महिना हुँदासम्म बढुवा हुन सकेको छैन। गत साउन २० गतेबाट एआईजी विश्वराज पोखरेल अनिवार्य अवकाशमा गएका थिए। त्यसयता कात्तिक २५ गतेसम्म गरेर चार एआईजीहरु अवकाशमा गइसकेका छन्।
कात्तिक २५ गते रवीन्द्र धानुक अवकाशमा जाँदा देश चुनावी माहोलमा गइसकेकाले बढुवाका लागि निर्वाचन आयोगसको स्वीकृत लिनुपर्ने भन्दै निर्वाचन सकिएपछि एआईजी बढुवा प्रक्रिया अघि बढाउने बताइएको थियो।
निर्वाचन सम्पन्न भएपछि एआईजी बढुवाका लागि आयोगसँग स्वीकृति समेत लिइसकिएको छ। स्वीकृति लिएपछि तत्कालै बढुवा प्रक्रिया अघि बढाउने बताइए पनि अहिलेसम्म एआईजी बढुवाले गति लिन सकेको छैन।
बढुवाका लागि पुराना टोली र नयाँ टोली को छिर्ने भन्ने चर्को लबिइङ र प्रतिस्पर्धाका कारण बढुवा प्रक्रिया लम्बिएको छ।
रिक्त चार एआईजीका दर्जन डीआईजीहरु लबिइङमा लागेका छन्। अहिले बढुवा हुने चार एआईजीमध्येबाटै आउँदो चैत ११ गते प्रहरी महानिरीक्षक (आईजी) बन्ने हुँदा यो पटकको एआईजी बढुवा निकै पेचिलो बन्ने देखिन्छ।
अहिले बढुवा भएका एआईजीहरुबाटै चार महिनापछि आईजी बन्ने र अहिले बढुवामा छुटेकाहरु आईजीको प्रतिस्पर्धामै नहुने भएकाले बढुवामा पर्न डीआईजीहरु दौडधुपमा लागेका छन्।
बढुवाको टप ‘थ्री’मा रहेका मधेस प्रदेशका डीआईजी मसाउद आलम खाँ, लुम्बिनी प्रदेशका नलप्रसाद उपाध्याय र सुदूरपश्चिम प्रदेशका मोहनकुमार आचार्य एआईजीमा बढुवा भए पनि उनीहरु आईजीको प्रतिस्पर्धामा रहने छैनन्।
उनीहरु हालका आईजी धीरजप्रताप सिंहसँगै २०४९ चैत ११ मा प्रहरी निरीक्षकमा भर्ना भएकाले ३० वर्षे सेवा अवधिका कारण चैत ११ मा अनिवार्य अवकाशमा जानेछन्। यी टप ‘थ्री’ बाहेकबाट एआईजीमा बढुवा हुनेहरु भने चैतमा आईजी बन्नेछन्।
यी तीन जना र उनीहरुभन्दा पछिल्लो ब्याचबाट एक जना बढुवा भएको अवस्थामा पछिल्लो ब्याचबाट बढुवा हुने एआईजी आईजीका एकल दाबेदार हुनेछन्। जुनियर ब्याचबाट एकल बढुवा हुँदै आईजीको टुंगो अहिले नै लगाउने गरी समेत चलखेल भएको प्रहरी स्रोतको दावी छ।
गत असारमा डीआईजी भएकाहरु बसन्तबहादुर कुँवर, टेकप्रसाद राई, अशोक सिंह, दीपक थापा, श्यामलाल ज्ञवाली, किरण बज्राचार्य, सन्दीप भण्डारी, सुदीप गिरी, मीरा चौधरी, टेकबहादुर तामाङ, उमेशराज जोशी, भीमप्रसाद ढकाल, रामदत्त जोशी, पोषराज पोखरेल, बुद्धिराज गुरुङ, दुर्गा सिंह र किरण राणा एआईजी बढुवाको प्रतिस्पर्धामा छन्।
उनीहरुमध्ये अहिले रिक्त रहेको ४ एआईजीको पदमा जो बढुवा हुन्छन् तिनैमध्येबाट भावी आईजी बन्नेछन्।
चार विभाग एआईजीविहीन
एआईजीले नेतृत्व गर्ने चार विभागहरु अहिले नेतृत्वविहीन भएका छन्। अपराध अनुसन्धान विभाग, प्रदेश समन्वय विभाग, कार्य विभाग र प्रशासन विभाग गरी चार विभाग अहिले नेतृत्वविहीन छन्।
सरकारले प्रहरी महानिरीक्षकमा बढुवा नगरेपछि एआईजी विश्वराज पोखरेल सर्वोच्च अदालतसम्म पुगेका थिए। सर्वोच्चले पनि सरकारकै (धीरजप्रताप सिंहलाई आईजीमा बढुवा गर्ने) निर्णय सदर गरेपछि पोखरेलले राजीनामा दिएका थिए। प्रहरी प्रधान कार्यालयले पोखरेलको राजीनामा अघि नबढाई अनिवार्य अवकाशको बाटोमा पुर्याएको थियो।
एआईजीको उमेर हद ५६ वर्ष पुगेपछि अनिवार्य अवकाश पाउने प्रावधानअनुसार पोखरेल गत साउन २० गते अनिवार्य अवकाशमा गएका थिए। उनी अवकाशमा गएदेखि विगत चार महिनादेखि प्रदेश समन्वय विभाग एआईजी रिक्त छ।
पोखरेलपछि अर्का एआईजी मुकुन्दराज आचार्य भदौ २३ मा अवकाशमा गए। उनी अवकाशमा गएपछि उनको ठाउँमा राष्ट्रिय प्रहरी प्रशिक्षण प्रतिष्ठान महाराजगञ्जमा कार्य विभागका एआईजी सहकुल थापालाई पठाइएको थियो। त्यसयता कार्य विभाग पनि एआईजीविहीन छ।
गत कात्तिक १४ गतेबाट उमेर हदकै कारण अर्का एआईजी अरुण बिसी पनि अवकाशमा गए। उनी अवकाशमा गएसँगै प्रशासन विभाग पनि एआईजीविहीन छ।
काठमाडौं उपत्यका प्रहरी कार्यालय रानीपोखरीमा कार्यरत रहेका एआईजी रवीन्द्र धानुक कात्तिक २५ गते उमेर हदकै कारण अवकाशमा गए। उनको ठाउँमा अपराध अनुसन्धान कार्यालयका एआईजी दिवेश लोहनीको सरुवा गरिएको थियो। त्यसपछि अपराध अनुसन्धान विभाग पनि एआईजीविहीन भएको छ।
नेपाललाइभमा प्रकाशित सामग्रीबारे कुनै गुनासो,
सूचना तथा सुझाव भए हामीलाई nepallivenews@gmail.com मा
पठाउनु होला।
-1749367495.jpg)
